จุดมุ่งหมายการศึกษาของมาร์ซาโน
Marzano &
Kendall, (2007) ได้พัฒนาการจัดกลุ่มพฤติกรรมการเรียนรูขึ้นใหม่
แบ่งเป็น 1) ระบบ
ปัญญา
(Cognitive System) 2) ระบบอภิปัญญา (Meta
cognitive System) และ 3)ระบบตนเอง (Self System) และได้จำแนกอนุกรมวิธานจุดมุ่งหมายทางการศึกษาเป็น 6 ขั้น
ขั้นที่ 1 การดึงกลับคืนมา (Retrieval) ได้แก่ การระบุข้อความได้ (Recognizing)
การระลึกได้ ( Recognizing)การระลึกได้ (Recalling
)และลงมือปฏิบัติได้ (Executing)
ขั้นที่
2 ความเข้าใจ (Comprehension) ได้แก่ การบูรณาการ
(Integration) และการทำให้เป็น (Symbolizing)
ขั้นที่
3 การริเคราะห์ (Analysis) ได้เเก่
การจับคูได้ (Matching) แยกประเภทได้ (Classifying) วิเคราะห์
ความผิดพลาดได้
(Analyzing Error) ติดตามได้ (Generalizing) และชี้ให้จำเพาะเจาะจงได้ (Specifying)
ขั้นที่
4 การน้ำความรู้ไปใช้ (Knowledge Utilizing) ได้แก่
การตัดสินใจ (Decision Making)
การแก้ปัญหา
(Problem Solving) การทดลองปฏิบัติ (Experimenting)
และการสืบค้นตอไปให้เกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้ง (Investigating)
ขั้นที
5 อภิปัญญา (Meta-cognition) ได้แก
การระบุจุดหมาย (Specifying Goals) การกำกับติดตาม
กระบวนการ
(Process Monitoring) การทําให้เกิดความชัดเจนในการกำกับติดตาม
(Monitoring Clarity) และการเท่ากับติดตามตรวจสอบความถูกต้องชดเจน
(Monitoring Accuracy)
ขั้นนที 6 การมีระบบความคิดของตนเอง
(Self-System, thinking) ได้แก่ การตรวจสอบประสิทธิภาพ
Examining
Efficacy) การตรวจสอบการตอบสนองทางอารมณ์ (Examining
Emotional Response) และการตรวจสอบเเรงจูงใจ (Examining
Motivation)
Marzano, (2000) ได้นำเสนอมิติใหม่ทางการศึกษา ดังนี้
ตารางที
6มิติใหม่ทางการศึกษา ระบบตนเอง
|
|
ระบบตนเอง (Self-System)
|
|
|
ความเชื่อเกี่ยวกับความสำคัญของความรู้ (Beliefs
About the lmportance of Knowledge )
|
ความเชื่อเกี่ยวกับประสิทธิภาพ(Beliefs About Efficacy)
|
อารมณ์ความรู้สึกที่เกี่ยวพันกับความรู้
(Emotions Associated with Knowledge )
|
ตารางที่
7 มิติใหม่ทางการศึกษา ระบบอภิปัญญา
|
|
ระบบอภิปัญญา
(Meta-cognitive
System
|
|
|
|
การบ่งชี้จุดหมาย
(Specifying Learning Goals)
|
การเฝ้าระวังในกระบวนการ/การนำความรู้ไปใช้ (Monitoring
the Execution Knowledge )
|
การทำให้เกิดความชัดเจน (Monitoring Clarity)
|
การตรวจสอบความถูกต้อง
ชัดเจน (Monitoring Accuracy)
|
|
ระบบปัญญา(Cognitive
System)
|
|||||
|
การเรียกใช้ความรู้
(Knowledge
Retrieval)
|
ความเข้าใจ
(Comprehension)
|
การวิเคราะห์
(Analysis)
|
การนำความรู้ไปใช้
(Knowledge
Utilizing)
|
||
|
การระลึกได้ (Recalling)
การลงมือปฏิบัติได้
(Executing)
|
การสังเคราะห์(synthesis)
การกำหนดสัญลักษณ์/การเป็นตัวแทน (Representation)
|
การจับคู่ได้ (Matching)
แยกประเภทได้ (Classifying)
วิเคราะห์ความผิดพลาดได้
การกำหนดเป็นกฎเกณฑ์ทั่วไป
การกำหนดเฉพาะเจาะจงได้
|
การตัดสินใจ
การแก้ปัญหา
การทดลองปฏิบัติ
การสืบค้นต่อไปให้เกิดความเข้าใจ
|
||
|
ขอบเขตความรู้ (Knowledge
Domain)
|
|||||
|
ข้อมูล
(Information)
|
ขั้นการคิดวิธีการดำเนินการ
(Mental
Procedures)
|
ขั้นตอนการลงมือทำ
(Physical
Procedrues)
|
|||
|
3) การเรียนแบบร่วมมือ
|
หมายถึง
การจัดการเรียนรู้ให้ผู้เรียนมีโอกาสในการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นในการส่งเสริม
|
||||
|
4) ให้คำแนะนำ,ใช้คำถามและมโนทัศน์ล่วงหน้า
|
คือ ส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถจำจดใช้
และจัดการกับความรู้ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นที่ศึกษา
|
||||
|
5) การแสดงออกโดยภาษากาย
|
หมายถึง
การส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถนำเสนอและให้รายละเอียดในการแสดงถึงความรู้
|
||||
|
6) สรุปความและจดบันทึก
|
หมายถึง
การส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและจัดการกับข้อมูลโดยการสรูปสาระสำคัญ
และข้อมูลสนับสนุน
|
||||
|
7) มอบหมายงานและให้ปฏิบัติ
|
หมายถึง การให้โอกาสผู้เรียนได้ปฏิบัติ,ทบทวนและประยุกต์ใช้ความรู้
การส่งเสริมให้นักเรียนได้เข้าถึงระดับของความเชี่ยวชาญในทักษะหรือกระบวนการที่คาดหวัง
|
||||
|
8) ระบุความเหมือนความแตกต่าง
|
หมายถึง การจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมให้นักเรียนเข้าใจและสามารถใช้ความรู้
กระบวนการทางปัญญาในการระบุหรือจำแนกสิ่งที่เหมือนหรือต่าง
|
||||
|
9) สร้งและทดสอบสมติฐาน
|
หมายถึง
การจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมนักเรียนเข้าใจและสามารภใช้ความรู้และกระบวนการทางปัญญาในการสร้างและทดสอบสมติฐาน
|
||||
Marzano, R.,
& Kendall, J.(2001) นำเสนอระบบอภิปัญญา (Meta
cognitive System) เป็นระบบที่มุ่งสร้างให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้แบบนำตนเอง
(Self Directed Learning) ที่มุ่งให้ผู้เรียนควบคุม กำกับ
ดูแล การปฏิบัติงานภาระงานชิ้นงาน ตามเป้าหมายที่กำหนด รวมถึงการตัดสินใวจเดี่ยวกับกลยุทธ์
และข้อมูลที่เกี่ยวข้องการติดตามดูและปรับปรุง ปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ วิธีการต่าง
ๆตามความจำเป็นและเหมาะสมในภระงานชิ้นงานนั้นลุล่วงตามภารกิจ
ซึ่งสอดคล้องกับกใรปฏิบัติหน้าที่ครู แนวคิดเกี่ยวกับจุดมุ่งหมายใน cognitive
domain ตามที่มาร์ซาร์โน (Marzano Taxonomy)
ได้นำเสนอไว้เมื่อมาเปรียบเทียบ Blooms Taxonomy และ Marzano
Taxonomy ได้ดังนี้
ตารางที่ 9 การเปรียบเทียบ Blooms Taxonomy และ Marzano Taxonomy
|
Blooms
|
Blooms,s Revised
|
|
Evaiuation
|
Creating
|
|
Synthesis
|
Evaiuating
|
|
Analysis
|
Analyzing
|
|
Application
|
Applying
|
|
Comprehension
|
Understanding
|
|
Knowledge
|
Remembering
|
|
Marzano Taxonomy
|
|||||
|
Self System : Motivation towards learning task
|
|||||
|
Beliefs about the
Importance of
Knowledge
|
Beliefs about
efficacy
|
Emotions
Associatcd
withknowledge
|
|||
|
Meta Cognitive System : Goal-setting
telative to learning task
|
|||||
|
Specifying
Learning
Goals
|
Monitoring
the Execution
of Knowledge
|
Monitoring
Clay
|
Monitoring
Accuracy
|
||
|
Cognitive System
|
|||||
|
Knowledge
|
Decision
Problem Solving
Experimental Inquiry
Investigation
|
||||
|
Analysis
|
Matching, Classifying, Error
Analysis, Generalizing, Specifying
|
||||
|
Comprehension
|
Synthesis, Representation
|
||||
|
Knowledge Retrieval
|
Recall Execution
|
||||
ที่มา : สุเทพ อ่วมเจริญ. วัสชรา เล่าเรียดี และประเสริฐ
มงคล การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้เพิอสร้างความรู้ของนักศึกษาวิชาชึพครู
คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาศิลปากร 2559 : 35.
จากตารางเปรียบเทียบสรุปว่า
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ตาม Bloom Tazonomy ด้าน cognitive domain นั้น Marzano Taxonomy
เรียกว่า cognitive system อีกสองระบบที่เพิ่มขึ้นไม่พบใน
Bloom Taxonomy คือ Meta-cognitive system และ self system มาร์ซาร์โน ได้อ้างถึง แนวคิดของ Sternmerg
(Marano, 1998: 5457)
กล่าวถึงองค์ประกอบสำคัญของระบบอภิปัญญาที่ใช้ในการจัดการตนเอง การกำกับติดตาม
การประเมิน และการควบคุม ซึ่งองค์ประกอบของการรู้คิดแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่
1.
การระบุจุดหมายเฉพาพเจาะจง
(Goal specification) คือ การกำหนดจุดหมายของชิ้นงาน (the
job of the goal) ที่ผู้เรียนตัดสินใจเลือกปฏิบัติ
โดยมีการกำหนดผลสำเร็จของงานแต่ละขั้น
2.
การระบุกระบวนการที่ชัดเจน
(Process specification) คือ การกำหนดความรู้
ทักษะหรือกลวิธี ขั้นตอน/กระบวนการเพื่อการบรรจุดหมายของชิ้นงานอย่างเหมาะสม
3.
การกำกับดูแลกระบวนการ
(Process monitoring) คือ
การติดตามควบคุมแต่ละกระบวนแต่ละขั้นตอนในการนำทักษะ
กลวิธีไปใช้สร้างสรรค์งานชิ้นงานอย่างมีประสิทธิผลและมีประสิทธิภาพโดยใช้เวลาและทรัพยากรอยางคุ้มค่า
4.
การกำกับดูแลการปฏิบัติของตน
(Disposition) คือ
เป็นการควบคุมตนเองในการปฏิบัติงานที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพ
5.
แนวคิดเกี่ยวกับระบบอภิปัญญา
(Meta-cognitive system) ของ Marano กล่าวสรุปองค์ประกอบของระบบอภิปัญญาได้เป็น 4 กลุ่ม
แนวคิดการกำหนดวัตถุประสงค์ทางการศึกษาที่อยู่บนพื้นฐานของกระบวนการคิดร่วมกับปัจจัยที่ส่งผลต่อการคิดของผู้เรียน
ซึ่งมิติใหม่ทางการศึกษาที่มาร์ซาร์โน พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 3 ระบบ ได้แก่ 1. ระบบที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อในตนเองในการปฏิบัติภาระงานชิ้นงานด้วยความเต็มใจตั้งใจมีความสุข
2. ระบบการควบคุมตนเองให้ปฏิบัติภาระงานชิ้นงาน
ที่เกิดขึ้นให้บรรลุผล 3. กระบวนการทางปัญญา
ที่จะปฏิบัติภาระงานชิ้นงานสำเร็จลุล่วงไปได้ ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้แบบนำตนเอง
